Coördinerend portefeuillehouder: Ingrid van Engelshoven / Karsten Klein

Dit programma is erop gericht zoveel mogelijk banen te laten ontstaan, nu en in de toekomst, onder meer door het aantrekken en behouden van bedrijvigheid. De inzet staat uitgewerkt in de programmatische aanpak Economie en Werk, en de agenda's Kenniseconomie en Stedelijke Economie. De lijn voor de komende jaren ligt hiermee vast. Dit college zet in op het investeren in sterke Haagse Clusters zoals Security, Finance and Legal, IT/Tech, Energie en in kansrijke sectoren als (zakelijk) Toerisme en start-up economy. We zien de eerste resultaten, en zetten de ingezette aanpak voort. Daarnaast willen we circa 3.000 mensen aan het werk helpen, onder meer door lokaal een sociaal akkoord te sluiten met werkgevers (zie ook programma 7 Werk, Inkomen en Armoedebeleid).

Er is sprake van grote (inter)nationale dynamiek op het gebied van technologie, economie, demografie, geopolitiek, sociale cohesie, energievoorziening en klimaatbeleid. De precieze effecten daarvan zijn onzeker maar in hun samenspel leiden zij tot structurele veranderingen in de manier waarop onze stedelijke samenleving functioneert. Den Haag speelt op deze “transities” in met een integrale benadering vanuit de diverse beleidsprogramma’s. Voorlopig motto van deze aanpak is “Den Haag, stad in transitie”. Met de bestaande hoofdlijnen en doelstellingen van het Programma Economie, Internationale Stad en Binnenstad als vertrekpunt wordt bijgedragen aan een effectieve Haagse strategie op kansen en opgaven die deze uit deze transities naar voren komen.

De indicatoren geven de begrote voortgang van het beleid in meetbare cijfers. De bronnen van de tabellen worden gegeven in bijlage Programma’s.

De gemeente wil de stad Den Haag, de Internationale Stad van Vrede en Recht, sterker positioneren als kweekvijver voor innovaties en kennisontwikkeling op het gebied van vrede, recht en veiligheid. Het is belangrijk dit profiel goed en scherp neer te zetten. Het college wil de internationale positionering van Den Haag voortvarend uitbouwen langs drie hoofdlijnen:

• Meer massa maken door acquisitie van nieuwe organisaties en bedrijven.
• Economische kracht en concurrentievermogen van Den Haag versterken door slimme allianties en koppelen van bestaande en nieuwe initiatieven
• Meer zichtbaarheid creëren door ons scherper te positioneren en te profileren als Internationale Stad van Vrede en Recht.

Het programma Internationaal omvat negen zogenaamde impulsdossiers die samen bijdragen aan deze ambitie. Het programma is bovendien van belang voor de uitvoering van twee belangrijke andere Haagse economische deelagenda’s: Kenniseconomie en Stedelijke Economie.
Van de negen bovengenoemde impulsdossiers zijn drie aangewezen als topdossier. Het grootste gedeelte van de incidenteel in het coalitieakkoord beschikbaar gestelde € 6,5 mln. (voor de periode 2015-2018, € 2 mln. in 2017) wordt besteed aan deze drie topdossiers. We verwachten van deze drie topdossiers een sterk innovatief resultaat. Ze kunnen dus grote impact hebben op het halen van de Haagse banendoelstelling. Het zijn:

1. Centrum voor Zakelijke Arbitrage en Conflictbeslechting: Hearing Center
2. Big Data for Peace and Humanity
3. The Hague Humanity Hub

Naast de bovengenoemde drie topdossiers zijn er twee beleidsdossiers die essentieel zijn als basis voor effectief internationaal beleid. De bedoeling is om meer coördinatie en focus in het beleid van de gemeente aan te brengen:

4. Internationale Media- en Communicatiestrategie / City Branding
5. Focuslanden: Strategische Reisagenda & Internationalisering MKB

De laatste vier impulsdossiers bevinden zich nog in de onderzoeksfase.

6. Museum voor Vrede en Recht / Archieven / VN Informatiecentrum
7. Kennisinfrastructuur Vrede, Recht en Veiligheid
8. Water Diplomatie
9. Urban Security

Internationale organisaties, NGOs en evenementen

• Op dit moment telt Den Haag in totaal  416 internationale instellingen. Het Kosovo Court zal in 2017/2018 het voormalige pand van Europol aan de Raamweg betrekken.
• De bouw van Eurojust vordert gestaag. De oplevering is voorzien in 2017. In 2017 zal ook de renovatie/uitbreiding van NCIA verder worden doorgezet (gereed in 2018/2019).
• De financiering van het raadsproject Shelter City Den Haag loopt eind 2016 af. Het project is succesvol. Inmiddels hebben meerdere Nederlandse steden zich bij het initiatief aangesloten. Daarom gaan we hiermee door.

Vestigingsklimaat
In tijden van toenemende concurrentie tussen steden blijft een gunstig vestigingsklimaat van groot belang. Voor internationale bedrijven en organisaties speelt de gemeente daarom een faciliterende rol in huisvestingsaangelegenheden en renovatie. Om buitenlandse werknemers van bedrijven en internatio-nale instellingen op een goede manier te ontvangen en zo het internationale profiel van Den Haag te versterken is er The Hague International Centre (THIC). De gemeente Den Haag, de Immigratie- en Naturalisatie Dienst (IND) en de vrijwilligersorganisatie ACCESS werken hierin samen. Het THIC verleent ook diensten aan expats uit de gemeenten Delft, Rijswijk, Leidschendam-Voorburg en Wassenaar.

Internationale belangenbehartiging en City Diplomacy
Het City Diplomacy team ondersteunt de komende jaren de burgemeester en wethouder KIJO bij missies naar het buitenland. Hiermee wordt het Haagse profiel van Internationale Stad van Vrede en Recht actief uitgedragen naar de buitenwereld.
Maar ook in Den Haag zelf werken we aan versterking van het profiel als internationale stad van vrede en recht. In alle stadsdelen worden ‘Haagse Brug’- activiteiten georganiseerd om Hagenaars en expats met elkaar te verbinden en bewoners te informeren over Den Haag als internationale stad. Jaarlijks worden honderd internationale studenten uit Den Haag geselecteerd voor deelname aan de ‘World Class The Hague’: een reeks bijzondere colleges en activiteiten over het thema ‘Vrede, Recht & Veiligheid’. Zo kweekt Den Haag jonge, talentvolle ambassadeurs voor de stad.

In maart 2015 stelde de gemeenteraad de Agenda Kenniseconomie (RIS 281394) vast. Deze agenda richt zich op het versterken van de economische structuur van Den Haag via de sterke economische clusters in de stad: Vrede en Recht, The Hague Security Delta, Finance en Legal, IT/Tech en Energie. Deze clusters staan overigens niet op zichzelf. Vaak zijn er kansrijke combinaties te maken en liggen concrete projecten op het snijvlak van bijvoorbeeld IT/Tech, Finance en Legal en Vrede en Recht (zie bijvoorbeeld het hierna toegelichte The Hague Hearing Centre en de bestrijding van internationale financiële criminaliteit).

In 2017 zet Den Haag verder in op het versterken van deze clusters. Daarbij werkt Den Haag onder meer samen met de Metropoolregio Rotterdam - Den Haag (MRDH), de West Holland Foreign Investment Agency (WFIA), Innovation Quarter (IQ - dit is een verbonden partij van de gemeente, meer informatie in de paragraaf verbonden partijen) en The Hague Security Delta (HSD).

Het zwaartepunt van de kenniseconomie in de stad is het centrumgebied rond de drie grote Haagse NS-stations. Ontwikkeling van dit gebied is een van de Haagse speerpunten in het regionaal investerings-programma dat de MRDH heeft opgesteld. Om de kenmerkende functies van dit gebied aan te duiden gebruiken we de term “Central Innovation District”. De nota Ruimte voor de Stad wordt momenteel afgerond, daarin introduceert het college deze benaming en wordt deze ook toegelicht. Vanuit het perspectief van kenniseconomie gaat het onder meer om verdere ontwikkeling van fysieke locaties van The Hague Security Delta rondom het station Laan van NOI en het oude ministerie van SZW en verdere concentratie van aansprekende bedrijven, kennisinstellingen, juridische en bestuurlijke functies en hoger onderwijs. De gewenste ontwikkeling is vastgelegd in de Nota van Uitgangspunten voor het gebied.

 
The Hague Security Delta (HSD)
The Hague Security Delta ontwikkelt zich voorspoedig. Steeds meer is Den Haag de internationale ontmoetingsplaats op het gebied van veiligheid. Bedrijven, kennisinstellingen en overheden werken in Den Haag samen aan innovaties en kennisontwikkeling. Dat HSD zo groeit, komt door de toenemende vraag naar oplossingen voor maatschappelijke veiligheidsvraagstukken in binnen- en buitenland. Bij de ontwikkeling van HSD werkt Den Haag nauw samen met Twente en Brabant.
Nu al is HSD in de regio Den Haag goed voor 13.800 banen. De ambitie is om in de periode tot 2020 door te groeien naar 17.000 banen. Daarom wordt in 2017 ingezet op verdere versterking van het cluster in Den Haag. Eén van de belangrijke ontwikkelingskansen is de bestrijding van cybercrimi-naliteit. Essentieel hiervoor is de ontwikkeling van het Nationaal Cyber Testbed Centrum: een centrum waar partijen de cyber security van hun systemen onafhankelijk kunnen laten testen. Zulke centra bestaan in de VS en in Azië, maar nog niet in Europa. Den Haag kan zich hiermee dus onderscheiden. De kwartiermaker voor dit centrum is recent van start gegaan.
Voor een gunstige verdere ontwikkeling van The Hague Security Delta verdient de ontwikkeling van het gebied rond station Laan van NOI onze aandacht. We kijken naar de haalbaarheid van de uitbreiding van de HSD Campus naar bijvoorbeeld het voormalig SZW-gebouw. Ook startups op het gebied van veiligheid krijgen hier meer kansen. Vanaf 2017 kent Den Haag structurele middelen toe aan HSD.

The Hague Hearing Centre
Met de internationale tribunalen biedt Den Haag al een podium voor het beslechten van geschillen tussen staten en het strafrechtelijk vervolgen van oorlogsmisdadigers. Voor het beslechten van inter-nationale zakelijke geschillen is zo’n duidelijke faciliteit er nog niet. De ambitie is daarom om in 2017 The Hague Hearing Centre te openen: een internationaal concurrerend en technologisch hoogwaardig centrum met ruimte voor zittingen, arbitrage en mediation bij zakelijke geschillen. Partijen kunnen hier ook kantoorruimte huren. Samen met externe partijen – publiek en privaat – komt er een internatio-nale marketingcampagne om Den Haag te positioneren als plaats voor zakelijke geschillenbeslechting.

Financial crime fighting
Financiële criminaliteit zoals witwassen is veel in de publiciteit. Niet alleen in Nederland maar ook internationaal is met de publicatie van de Panama Papers het belang om te komen tot effectieve opsporing sterk toegenomen. Daarmee is een momentum ontstaan om de krachten te bundelen in de opsporing van financiële criminaliteit.
Voor Den Haag liggen hier economische ontwikkelingskansen: The Hague Security Delta en het cluster Finance & Legal komen hier bij elkaar. In 2017 komt er daarom een programmatische aanpak ‘Financial crime fighting’ dat onderzoek, congressen en andere programma’s rondom dit thema ondersteunt.

Smart City
Voor Den Haag is het essentieel om te blijven investeren in het vestigingsklimaat om (economisch) aantrekkelijk te blijven voor bedrijven, bewoners en bezoekers. Tegelijkertijd neemt de druk op de stad toe: economisch, ecologisch en sociaal. Het Smart The Hague programma zet ICT en data in om de kwaliteit van het leven, de veiligheid en duurzaamheid in Den Haag te verbeteren. Hiertoe geven wij samen met het bedrijfsleven, kennisinstellingen en burgers, vorm aan innovatieve projecten.

MRDH
Onderzoek van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) in 2016 heeft aangetoond dat de Metropoolregio Rotterdam- Den Haag (MRDH) kansen laat liggen ten opzichte van andere stedelijke regio’s in Europa. Zo blijft 2 tot 4 procent van de economische potentie van de MRDH onbenut volgens de OESO.
Den Haag en de regionale partners hebben daarom een regionale investeringsprogramma uitgewerkt. Dit regionale investeringsprogramma vormt de basis voor samenwerking van regiopartners en de regionale lobby bij het Rijk en Europa. De MRDH heeft dit programma op 6 juli 2016 aangeboden aan premier Rutte.
De investeringsstrategie richt zich op vier lijnen: connectiviteit, economische vernieuwing, toonaan-gevende duurzaamheid en attractiviteit van de regio. Het tweede en derde thema worden vooral gevoed vanuit het project Roadmap Next Economy.

Roadmap Next Economy
De MRDH trekt het project Roadmap Next Economy. Kort gezegd concentreert dit project zich op de volgende vijf grote trends die de economische ontwikkeling in de komende decennia zullen bepalen:

• digitalisering van economie en samenleving (vastgoed, mobiliteit, logistiek)
• energie-transitie (van grootschalige, op olie en gas gebaseerde energievoorziening naar fijnmazige netwerken van hernieuwbare energiebronnen)
• circulaire economie (hergebruik van grondstoffen)
• ondernemende stad/regio (ondernemerschap en innovatie stimuleren over sectoren heen)
• ‘next society’(inzet op onderwijs en blijvende betrokkenheid alle groepen mensen in de samenleving)

De MRDH werkt dit project samen met bedrijven, sectorale netwerken, kennisinstellingen en overheden uit. De opzet van de roadmap wordt eind 2016 gepresenteerd en in 2017 worden de meest kansrijke ontwikkelingen vertaald naar publiek-private investeringsprojecten.

Kansen voor West/EFRO
Het programma Kansen voor West I wordt in 2017 financieel afgerond. Het programma Kansen voor West II is open voor projecten op het gebied van innovatie, CO2-reductie en het creëren van banen bij het MKB, vooral aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Projecten worden begeleid bij het aanvragen van subsidie. Als de subsidiebeschikking eenmaal binnen is helpt het Programmabureau Europa en Fondsen de projecten ook om de administratie Europa-proof in te richten.

Als gevolg van het coalitieakkoord heeft Den Haag een Fonds Economische Structuurversterking (FES) ingesteld. In dit fonds zat oorspronkelijk een bedrag van € 20 mln. Inmiddels zijn vrijwel alle middelen toegekend aan projecten. Het FES draagt in 2017 naar verwachting voor € 6 mln. bij aan projecten, grotendeels in de vorm van subsidies. Deze gaan onder andere naar The Hague Security Delta, Big Data for Peace & Humanity, The Hague Hearing Centre en de Universiteiten Leiden en Delft.
Het fonds is ondergebracht in een reserve. In de bovenstaande tabel is het bedrag daarom tegelijk terug te zien als last en als baat.

Als uitwerking van de programmatische aanpak Economie en Werk stelde de gemeenteraad in maart 2015 de Agenda Stedelijke Economie (RIS 281393) vast. Hierin staat de kracht van ondernemerschap als banenmotor van de Haagse economie centraal. De Agenda is gericht op:

1. startup economy; het aantrekken en vasthouden van jonge veelbelovende ondernemingen en creatief talent om de transitie naar een innovatieve economie te versnellen;
2. toerisme; meer toeristen verleiden om Den Haag te bezoeken, langer in onze stad te verblijven en daarmee meer geld uitgeven;
3. acquisitie van internationale congressen en bedrijven; meer internationale congressen aantrekken vanwege de hoge bestedingen per congresbezoeker en meer internationale bedrijven naar Den Haag halen voor groei van onze belangrijke economische clusters;
4. branding; een forse kwaliteitsimpuls geven aan de branding en marketing van Den Haag.

Met de inzet op deze vier hoofdlijnen van de Agenda beoogt het college de omzet- en groeimogelijkheden voor ondernemers te vergroten. Zo zorgt groei in toerisme bijvoorbeeld voor meer omzet en werkgelegenheid bij Haagse winkels, attracties, horeca en hotels. Indirect zorgen toeristen daarmee ook voor omzet en werkgelegenheid bij toeleveranciers en verleners van diensten als transport, bouw en installatie, accountancy en catering. Bovendien dragen al die extra bestedingen bij aan een hoger voorzieningenniveau in de stad: meer en mooiere winkels, horeca en vrijetijdsvoorzieningen. Dit maakt Den Haag aantrekkelijker om te wonen, te werken, te bezoeken, er een groot congres te organiseren en voor internationale bedrijven en organisaties om zich hier te vestigen.

1. Startup Economy
Met het programma Impact Economy investeert Den Haag in de eigen aantrekkingskracht voor startups; zij die net beginnen en zij die hun onderneming op een hoger plan willen brengen. Den Haag werkt aan het eigen profiel op twee manieren: met offensieve marketing en door het organiseren van onderscheidende evenementen voor startups. Zulke ontmoetingen helpen ondernemers in hun groei en dragen het profiel van Den Haag uit. Voorbeelden in 2016 zijn Startup Fest, Border Sessions en How To Get There Summit.
Voor startups en impact economy wordt de komende begrotingsperiode € 6,8 mln. beschikbaar gesteld Hiermee komen we tegemoet aan de sterk groeiende (ruimte)vraag van startups en (maak)bedrijven naar betaalbare bedrijfsruimte in de industriële omgevingen als de Binckhorst, Scheveningen Haven en Laakhaven. We willen hiermee voorkomen dat deze bedrijven zich elders huisvesten. Hiermee beogen we niet alleen banen te behouden maar ook groei mogelijk te maken (zowel aan de onderkant van de arbeidsmarkt alsmede ook hoger opgeleid innovatief talent aan te trekken). Met de bijdragen is het mogelijk huren betaalbaar te houden (o.a. door inzet van gemeentelijk vastgoed) en kunnen ook collectieve faciliteiten beschikbaar worden gesteld (fablabs).
De gemeente intensiveert de samenwerking met bestaande programma’s die kansrijke startups begeleiden met een netwerk van investeerders en mentoren. Tenslotte spant de gemeente zich in om investeerders aan het Impact Economy programma te binden.

2. Toerisme
Toerisme is voor Den Haag een belangrijke groeisector. Den Haag is de tweede toeristenstad van het land. Meer toeristen en hun bestedingen zorgen concreet voor meer banen in de stad. Met name lager opgeleiden kunnen in de toeristensector goed werk vinden. Het is belangrijk de kansen die de toeristensector biedt voor het creëren van werkgelegenheid maximaal te benutten. Den Haag heeft belangrijke troeven in handen zoals haar ligging aan zee, het museum- en cultuuraanbod en haar status als residentie en koningsstad. Den Haag Marketing is verantwoordelijk voor de marketing van de stad. Hiervoor is elk jaar € 2 mln. beschikbaar. De focus ligt daarbij op bezoekers uit de omringende landen van Nederland. Bij de marketing ligt extra aandacht op het meer zichtbaar maken van Den Haag in de media.
De komende begrotingsperiode zal er fors extra worden geïnvesteerd om meer toeristen naar de stad te krijgen. Hiervoor worden drie prioriteiten ingezet. Er wordt € 1,9 mln. extra beschikbaar gesteld voor deze prioriteiten.
- Prioriteit 1: de internationale bekendheid van de stad: het vergroten van de internationale bekendheid en zichtbaarheid van Den Haag.
- Prioriteit 2: versterken van het toeristisch aanbod. Om groei van het toerisme te versnellen wordt in 2017 zwaar ingezet op het versterken van het aanbod. Voor het Centrum en Scheveningen worden extra attracties aangetrokken zoals de invulling van het Museumkwartier (hiervoor wordt 6,5 miljoen extra uitgetrokken), uitbreiding attracties op de boulevard en de uitbreiding van Madurodam.
- Prioriteit 3: thematische programmering. De komende jaren krijgen thematische periodes meer aandacht zoals het versterken van het Haagse winterprogramma, het themajaar Van Mondriaan tot Dutch Design in 2017 en het themajaar 200 jaar badplaats.

Binnenstad
In 2017 zullen we samen met private partners de Haagse binnenstad verder versterken. Dit gebeurt op basis van de actualisatie van de Binnenstadsagenda (RIS287213). We voeren onderdelen van het programma De Kern Bijzonder uit en ontwikkelen het Museumkwartier in het noordelijk deel van het centrum tot een gebied met internationale uitstraling. We werken met de bedrijveninvesteringszones aan de versterking van het gebied Hofkwartier/Noordeinde. Dat doen we door herinrichting van de openbare ruimte (Kerkplein, Noordeinde), de versterking van het aanbod van luxe winkels, hotels en horeca en de fysieke branding van het winkelgebied. We ondersteunen de herontwikkeling van winkellocaties en de private partners krijgen praktische ondersteuning van Bureau Binnenstad om hun aandeel te leveren aan verbetering van de binnenstad.

Scheveningen Bad
In de tweede helft van 2016 is de Economische agenda Den Haag-Scheveningen-Bad gereed. Het doel: Den Haag-Scheveningen-Bad op de kaart zetten als dé badplaats van Noordwest Europa. Centraal in deze agenda staan het aantrekken van een of twee internationale attracties voor Scheveningen en het organiseren van evenementen. Zo willen we toeristen verleiden om het hele jaar door naar Scheveningen te komen en niet alleen in de zomer. Aandacht zal de komende jaren gaan naar een beter aanbod van de horeca, betere ruimtelijke kwaliteit en betere samenwerking tussen alle betrokken partijen.
Daarnaast werkt de gemeente samen met de partners in de stad aan een concreet actieprogramma voor het themajaar ‘200 jaar Badplaats’ (2018). Hoogtepunt in dat jaar is de finish van de Volvo Ocean Race.

Evenementen
In de commissiebrief ‘Grootschalige Publieksevenementen’ (RIS 283920) kondigde het college aan steviger in te zetten op grootschalige publieksevenementen die de Haagse economie aanjagen. Jaarlijks is € 2,2 mln. beschikbaar om deze evenementen beter financieel te ondersteunen, en vanaf 2017 wordt dit verhoogd tot 2,55 mln.
Den Haag investeert deze collegeperiode bovendien extra in een sterk en gevarieerd aanbod van vernieuwende en kwalitatief hoogwaardige evenementen in de stad. In 2017 is hiervoor € 0,8 mln. incidenteel beschikbaar. De gemeente prikkelt marktpartijen om met onderscheidende plannen te komen, bij voorkeur voor evenementen die een relatie hebben met belangrijke Haagse thema’s (bijvoorbeeld de opening van het strandseizoen en de invulling van het thema Koninklijke Stad).
Den Haag intensiveert de samenwerking met de evenementenorganisatoren. Naar verwachting is een Centraal Evenementen Bureau in 2017 volledig operationeel.

Detailhandel
In 2017 is ca. € 1,5 mln. beschikbaar voor het uitvoeren van de actiepunten op basis van het Actiepro-gramma Den Haag Winkelstad (RIS 281552). Het gaat in ieder geval om versterking van de volgende prioritaire winkelgebieden: Gouverneur- en Lorentzplein, Appel- en Vlierboomstraat, Gentse- en Stevinstraat, Loosduinse Hoofdplein, Binnenstad-Noord, Leyweg en de Betje Wolffstraat. Daarnaast actualiseert de gemeente in 2017 de detailhandelsmonitor van alle winkelgebieden in Den Haag. De verbeterplannen voor wijkmarkten (nota Markten, Straathandel en Kiosken, RIS 283882) worden uitgevoerd. Het programma Smart Shopping bevordert innovatie in winkels en winkelgebieden en integreert online en offline-winkelen. Bestaande en nieuwe bedrijveninvesteringszones worden ondersteund door het Haags Retail Punt.

Horeca
Het in 2016 vastgestelde horecabeleid krijgt in 2017 steeds meer vorm, en daarmee krijgt de Haagse horeca de ruimte om de vleugels uit te slaan. Op verschillende plekken in de stad – in winkelstraten, op een aantal pleinen en in Chinatown, Hobbemaplein en Binckhorst – wordt zichtbaar dat er meer ruimte is gekomen voor horeca. Het uitgaansaanbod in Scheveningen Bad wordt verder versterkt. Ook de ruimere terrastijden en mogelijkheden om vaker langer open te blijven en meer geluid te mogen maken, dragen bij aan een uitstekend horeca-klimaat. Zo presenteert Den Haag zich in 2017 nog meer als een aantrekkelijke stad om te verblijven en te bezoeken.

3. Acquisitie internationale congressen en bedrijven
Congressen/World Forum
Congressen zijn om twee redenen belangrijk voor Den Haag: ze zorgen voor substantiële bestedingen in de stad en versterken ook het profiel van de economische sectoren waar Den Haag sterk in is. Om die reden stelde het college in het coalitieakkoord duidelijke doelen: binnen vier jaar 50% meer internati-onale congressen en Den Haag in de top 50 van internationale congressteden.
Den Haag heeft de potentie om uit te groeien tot de tweede congresstad van Nederland. Begin 2016 is het vernieuwde en uitgebreide The Hague Convention Bureau van start gegaan. Voor 2017 is de ambitie om de stijgende trend van het aantal congressen in Den Haag voort te zetten en minimaal 56 congressen te acquireren. Vanuit het coalitieakkoord is in 2017 incidenteel € 1,7 mln. beschikbaar voor congressen en het convention bureau.
In de eerste helft van 2017 zullen de laatste werkzaamheden aan de binnenkant van het World Forum worden uitgevoerd. Daarna kan het World Forum meer congressen huisvesten en zich (inter)nationaal concurrerend positioneren.

Acquisitie van bedrijven
Het aantrekken en behouden van internationale bedrijven die de prominente Haagse economische sectoren versterken, leidt tot meer investeringen in research en development en meer banen. Dat is het idee achter het Haagse acquisitiebeleid.
De West Holland Foreign Investment Agency (WFIA) krijgt in 2017 een bijdrage van € 0,9 mln. van de gemeente. Daarmee zal de WFIA zich in 2017 richten op het aantrekken van internationale bedrijven in de sectoren Energy/Olie&Gas, IT&Telecom, Finance&Legal en Zakelijke dienstverlening/internatio-nale hoofdkantoren. In combinatie met deze clusters richt de WFIA zich op de volgende landen: Noord Amerika, Continentaal Europa (waaronder Duitsland) en UK (inclusief Ierland), India, Turkije en Midden Oosten, China, Japan/Korea, Taiwan, Rusland.
Gemeente en WFIA hebben ook afspraken gemaakt over de ondersteuning door de WFIA bij de werving van NGO’s in 2016 en 2017.

MKB en dienstverlening
Het aantal ondernemers in Den Haag groeit enorm. Dat vraagt om een ondernemersklimaat dat tegemoet komt aan de specifieke behoeften van ondernemers. We gaan door met bestaande activiteiten als Red tape, informatievoorziening aan ondernemers, het Ondernemersportaal en het organiseren van netwerkbijeenkomsten. Daarnaast zullen we een aantal nieuwe activiteiten opzetten, zowel gericht op het stimuleren van groei (omzet, banen) als op het voorkomen dat ondernemers in de bijstand komen. We stimuleren de groei van toerisme en congressen met het idee dat dit veel afgeleide werkgelegenheid oplevert in de verzorgende sectoren. Daarnaast starten we een experiment “ondernemend uit de bijstand”: bijstandsgerechtigden krijgen meer ruimte om als individu of als coöperatie het ondernemerschap te ontwikkelen.
Daarnaast zetten we in op het Programma De Haagse Zaak: samenwerking met de Haagse Hogeschool en het Ondernemersklankbord, gericht op het geven van advies op commercieel en financieel gebied aan Haagse ondernemers die in de problemen zitten of dreigen te komen.
Als aandeelhouder van het World Trade Center Den Haag (zie ook paragraaf verbonden partijen) organiseert de gemeente bijvoorbeeld activiteiten om bedrijven, organisaties op het gebied van de internationale handel en vertegenwoordigers van de (lokale) overheid bij elkaar te brengen.

4. Citymarketing
De door de gemeenteraad vastgestelde Aanpak Haagse Citybranding 2020 (RIS 288025) is de basis voor de inspanningen die de gemeente samen met stakeholders uit de stad pleegt voor de profilering van Den Haag. Doel is Den Haag stevig neer te zetten als merk en zo het imago en de identiteit van de stad te versterken. Dat draagt bij aan het aantrekken van bewoners, studenten, bezoekers, bedrijven en internationale instellingen.
Om de doelstelling voor de Haagse Citybranding te realiseren werken gemeente en partijen uit de stad samen bij marketingactiviteiten. Belangrijk daarin zijn de verhalen van Hagenaars die laten zien wat de stad voor hen bijzonder maakt. Belangrijk is ook de inzet van social media, die tegenwoordig veelal in de plaats komt van klassieke communicatiemiddelen zoals reclame en advertising.
Voor de doelgroep young professionals is er een meerjarige imagocampagne van Den Haag Marketing die de bekendheid van Den Haag onder deze doelgroep moet vergroten en ervoor moet zorgen dat zij Den Haag eerder en vaker kiezen als toeristische bestemming, studiestad of woonplaats.
Ook in 2017 zullen belangrijke evenementen en gebeurtenissen in de stad of daarbuiten weer doelgericht worden benut om Den Haag op de kaart te zetten. Deze aanpak (werktitel Haagse Hoogtepunten) richt zich voor 2017 in ieder geval op het Just Peace Festival.

De gemeente Den Haag participeert in het Industrieschap Plaspoelpolder en het Bedrijvenschap Harnaschpolder. De gemeente heeft hier een aantal medewerkers gedetacheerd. Daarnaast voert de gemeente voor de schappen procesmanagement uit. De bovengenoemde lasten en baten hebben hier betrekking op. Doel hierbij is het aantrekken van bedrijven en bevorderen van de werkgelegenheid door het herstructureren en exploiteren van bedrijventerreinen.

Het Industrieschap de Plaspoelpolder (IPP) richt zich in 2017 op de uitgifte van de laatste kavels op bedrijventerrein Wateringse Veld. Het moment van uitgifte van het resterende deel van de N-kavel in Hoornwijck (twee percelen) is voorzien in de periode 2018-2020, na de aanleg van de Rotterdamsebaan. Het IPP streeft ernaar om in 2017 de voorbereiding ter hand te nemen van de verkoop van het complex Helix Businesspark (vier kantoorvilla’s in Ypenburg). De verwachting is dat het herstructureringsproject Harbour Village (Landtong, Plaspoelpolder) wordt voltooid in 2017.
Nu de economie aantrekt en de verlengde A4 is geopend, is er meer interesse voor het bedrijventerrein Harnaschpolder. Ook de nieuwe marktstrategie en planologische kaders dragen hieraan bij. Er is nog 41 hectare bedrijventerrein uitgeefbaar, waarvan voor 18 hectare al verplichtingen zijn aangegaan (stand per mei 2016). Op dit moment gaan we uit van een uitgiftetempo van 6,5 à 7 ha per jaar en een looptijd t/m 2021. Voor de uitgifte van in totaal 6,5 ha. in 2017 in het deelplan Woud-Harnasch zijn contracten gesloten met een bedrijf en met een belegger/vastgoedontwikkelaar in de logistieke-/expeditie sector. Door in te zetten op een intensieve acquisitie van nieuwe bedrijven en verwerving van de laatste gronden, streeft het bedrijvenschap ernaar om in 2017 afnemers te binden voor de resterende 23 hectare.

Na jaren van achteruitgang van de havens waarbij woningbouw het decor van de haven bepaalde, zetten wij vanaf deze periode een nieuwe koers uit. De potentie van onze haven is een werkende haven met maritieme bedrijven, op diepte, zonder barrières of lange aanvaarroutes, gelegen in een internationaal en kennisintensief achterland. Met ‘Scheveningen haven, is en blijft haven’ (RIS 281550) is in 2015 een belangrijke basis gelegd voor het versterken van de maritieme economie in de Scheveningse haven. In 2017 werken we aan de uitwerking van de prioriteiten visserij, watersport, offshore-dienstverlening en innovatieve bedrijvigheid. Het versterken van bestaande clusters van bedrijven, innovatie en werkgele-genheid staan hierbij voorop. Doel hierbij is de maritieme economie te versterken en hierbij de werk-gelegenheid te bevorderen.
De gemeente zorgt voor het exploiteren, bevorderen, ontwikkelen en in stand houden van de zeehaven. Dat is des te belangrijker nu het aantal vissersschepen dat Scheveningen bezoekt door de herstructu-rering van de visserij de afgelopen jaren aanzienlijk is afgenomen. De komende jaren zal de haven van Scheveningen op de kaart worden gezet als centrale haven aan de Nederlandse kust, geschikt voor bemanningswisselingen, reparaties, bevoorrading en het innemen van brandstof.
De kademuren in de eerste haven zijn toe aan groot onderhoud en moeten op een aantal plaatsen worden versterkt. De renovatie van de Werkhaven wordt afgestemd met de ontwikkelingen op het Noordelijk havenhoofd. Voor de tweede haven onderzoeken we een herindeling, bedoeld om meer schepen een plek te kunnen bieden. In de derde haven (de voormalige Norfolkhaven) wordt de kade de komende jaren verbeterd en verlengd.
We willen Scheveningen verder ontwikkelen als zeezeilhaven. In 2017 wordt de haven aangepast om deze nog beter geschikt te maken voor de watersport. Dit ook met het oog op het jaar 2018, wanneer de Volvo Ocean Race eindigt in Scheveningen.

De gemeente huurt de HSD Campus en het Ondernemershuis aan de Vaillantlaan en verhuurt deze door aan de gebruikers. Na afronding van de verbouwing exploiteert de gemeente ook het World Forum.

We begroten de lasten van dit programma in 2017 op € 61 mln. en de baten op € 24 mln. Dit is minder dan in 2016. Die daling is te verklaren omdat in 2016 het zwaartepunt ligt van de afrekening van subsidies uit het programma Kansen voor West 1. Na 2016 neemt het programma Economie, Internationale Stad en Binnenstad af in volume. De incidentele middelen die in het coalitieakkoord beschikbaar zijn gesteld voor de versterking van de Haagse economie zijn dan grotendeels besteed.

Voor de resterende collegeperiode komt bij deze begroting € 15 mln. beschikbaar voor de ontwikkeling van de Haagse economie. Met deze gelden, kan Den Haag extra inzetten op thema’s als The Hague Security Delta, Startups/ Impact Economy, composietencluster, The Hague Humanity Hub en versterking van de sterke economische clusters van de stad. Bovendien zijn extra middelen beschikbaar voor de werving van Internationale Organisaties en FRED: het Fonds Ruimte en Economie Den Haag. Het belangrijkste doel is de economische transitie en het structureel vergroten van de werkgelegenheid in Den Haag en de regio. Daarnaast zijn extra middelen beschikbaar vanuit de Ruimtelijk-Economische Investeringsstrategie (REIS).