Wat willen we bereiken?

Coördinerend Portefeuillehouder: Karsten Klein

Het programma Zorg en Welzijn is gericht op:

  • stimuleren van eigenaarschap van mensen in wijken en een zorgzame samenleving;
  • bevorderen dat ouderen en mensen met een beperking zo lang mogelijk (zelfstandig) mee kunnen doen aan alle aspecten van het leven;
  • zorg voor dak- en thuislozen, verslaafden, prostituees en slachtoffers van huiselijk geweld;  
  • verbeteren van de volksgezondheid.

Burgers, instellingen en ondernemers maken onze stad. Daarbij staan belangrijke kenmerken van een zorgzame leefomgeving voorop: zelfstandig wonen door ouderen en mensen met een beperking, de zorg en ondersteuning voor kwetsbare burgers en een gezonder leven. Belangrijk daarbij is de rol die onze inwoners, hun familie en buren en maatschappelijke/levensbeschouwelijke organisaties (kunnen) vervullen.

In een zorgzame samenleving dat mensen zich verantwoordelijk voelen en eigenaar zijn van hun eigen wijk of buurt. De gemeente stimuleert daarom bewoners die, al dan niet georganiseerd, haalbare ideeën hebben om taken anders, beter en/of slimmer in te richten. We erkennen de toegevoegde waarde van Hagenaars in de ontwikkeling van de stad door vrijwilligerswerk en mantelzorgers te ondersteunen en maatschappelijke organisaties te helpen in hun accommodatie.

De gemeente biedt in 2017 onverminderd ondersteuning aan kwetsbare inwoners en mensen met een beperking, met als einddoel dat ze zichzelf beter kunnen redden. We hebben daarvoor een uitgebreid palet voorzieningen op het terrein van zorg, maatschappelijke en/of sociaal-juridische deskundigheid waar inwoners terecht kunnen voor hulp.

Het Rijk heeft bezuinigingen door gevoerd op zorgtaken die vallen onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Om de juiste ondersteuning te kunnen blijven geven, wil de gemeente in 2017 Wmo-voorzieningen (door)ontwikkelen. Voorbeelden zijn pilots zoals de scootmobielpools en ‘Smarthomes’. Daarnaast doen we een beroep op burgers, maatschappelijke organisaties en professionele hulpinstanties om zich met ons in te spannen om de toekomstbestendigheid van Wmo-voorzieningen te waarborgen. Daarbij nemen we positieve resultaten en ervaringen mee van projecten en pilots uit voorgaande jaren zoals het ouderenbeleid, het vrijwilligersbeleid en het mantelzorgbeleid.

De gemeente hanteert bij zorg en welzijn de uitgangspunten:

  • versterken van vrijwillige inzet en mantelzorg;
  • collectieve voorzieningen boven individuele voorzieningen;
  • algemene voorzieningen in plaats van specifieke doelgroepvoorzieningen;
  • een samenhangend ondersteuningsaanbod dicht bij de burger op wijk-of stadsdeelniveau.
  • een klimaat van permanente innovatie;
  • vraaggerichtheid;
  • inspraak van belangen- en cliëntenorganisaties;
  • zorg op het juiste niveau.

De indicatoren geven meetbare vertalingen van de te bereiken doelen. De bronnen van de tabellen worden gegeven in bijlage Programma’s.

Wat gaan we daarvoor doen?

Eigenaarschap en participatie

Vrijwilligerswerk

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Participatie door vrijwilligerswerk en maatschappelijke activering

2.596

-

2.596N

Expertise welzijn

2.296

-

2.296N

Vrijwilligers
Vrijwilligers leveren een belangrijke bijdrage aan de Haagse samenleving. Vrijwilligerswerk geeft goed uitdrukking aan twee begrippen die centraal staan in het coalitieakkoord: ’eigenaarschap’ en ‘Haagse Kracht’. Vrijwilligers dragen bij aan de kwaliteit van de stad op veel terreinen, zoals sport, cultuur, zorg en welzijn. De afgelopen jaren hebben we veel geïnvesteerd in het vrijwilligerswerk. Dit heeft geleid tot veel meer vrijwilligers. Het doel is om 150.000 vrijwilligers te activeren. We zetten de succesvolle aanpak van de afgelopen jaren daarom voort. Prioriteit ligt bij de volgende punten:

  • blijven investeren in een positieve beeldvorming en eigentijdse invulling van het Haagse vrijwilligerswerk;
  • ondersteunen van het bloeiende vrijwilligersnetwerk op het terrein van de Wmo zoals de vrijwillige vervoersdiensten, boodschappenhulp en hulp bij de administratie;
  • verbeteren van de relaties tussen formele en informele zorgaanbieders (professionals en vrijwilligers);
  • afstemmen van projecten rond administratieve ondersteuning onderling en met schuldhulpverlening;  
  • stimuleren van vrijwilligerswerk in het bedrijfsleven zoals maatschappelijk betrokken ondernemen en de inzet van de Haagse ambassadeurs bij evenementen.

In 2017 is op grond van het collegeakkoord € 2 mln. beschikbaar. Verlagen van de regeldruk heeft blijvende aandacht, evenals de ‘Haagse Helden’-campagne om nieuwe vrijwilligers te werven.

Activering
Voor kwetsbare Hagenaars is het doen van vrijwilligerswerk een zeer goede steun in de rug. Het draagt bij aan een sociaal netwerk, het zorgt voor een dagritme en het geeft zin aan het leven. Om kwetsbare Hagenaars door middel van vrijwilligerswerk te activeren zetten we de komende periode in op drie trajecten:

  • we ondersteunen extra het maatschappelijk activeringswerk dat zich richt op het stimuleren van vrijwilligerswerk door kwetsbare Hagenaars;
  • Hagenaars met een bijstandsuitkering die (nog) niet aan het werk kunnen, worden geacht op een andere wijze iets terug doen voor de samenleving, bijvoorbeeld via vrijwilligerswerk. De Haagse welzijnsorganisaties hebben de taak om hen te begeleiden bij het vrijwilligerswerk.
  • Zeventien welzijnsaccommodaties zijn omgebouwd tot wijkcentrum met een Servicepunt XL. Elke burger kan hier informatie krijgen over activiteiten en ondersteuning in het stadsdeel of in de stad. In een wijkcentrum zijn onder andere gehuisvest de vrijwilligersbank, de burenhulpcentrale en het servicepunt voor gemeentelijke diensten. Vrijwilligers geven in het centrum informatie en advies en organiseren activiteiten. Ze krijgen begeleiding van professionals van de welzijnsorganisaties.

Buurthuis van de toekomst

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Het bevorderen van de sociale samenhang en toegankelijkheid van diensten en ruimten

13.115

13.115

Het Buurthuis van de Toekomst past naadloos bij de ontwikkeling dat bewoners zelf actief meedoen in hun wijk en dat we efficiënt willen omgaan met gebouwen met een maatschappelijke bestemming. Veel Hagenaars hebben behoefte aan een plek om elkaar te ontmoeten en aan activiteiten deel te nemen en zelf verantwoordelijkheid te nemen voor de uitvoering daarvan. Het Buurthuis van de Toekomst vult die behoefte in. In de Buurthuizen van de Toekomst werken sportclubs, scholen, culturele instellingen en andere organisaties in de wijk met elkaar samen. Om dit concept (verder) te versterken is in het coalitieakkoord voor 2015 incidenteel € 3 mln. beschikbaar. In 2017 zetten we in op:

  • de wijkfunctie en bekendheid in de wijk van bestaande Buurthuizen van de Toekomst verbeteren;
  • het versterken van het eigenaarschap, onder andere door een meer prominente rol voor ambassadeurs;
  • doorontwikkelen van de functies van het buurthuis, zoals het betrekken van zorg en ondersteuningsaanbod

Emancipatie

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Bevorderen zelfredzaamheid, zelfstandigheid en maatschappelijke participatie

1.135

-

1.135N

Den Haag moet een stad zijn waar iedereen meedoet en zich veilig voelt: of je nu man, vrouw of transgender bent, oud of jong, gay of straight. In dit kader zijn speerpunten in het emancipatiebeleid: het bevorderen van economische zelfstandigheid en arbeidsparticipatie van vrouwen, mannen bewustmaken van en actief betrekken bij het emancipatieproces, het bevorderen van de sociale acceptatie van lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders en acties gericht tegen geweld en discriminatie ten aanzien van vrouwen en LHTB’s.

Ondersteuning kwetsbare Hagenaars

Ondersteuning kwetsbare Hagenaars

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Maatschappelijke dienstverlening

8.284

-

8.284N

Advies, informatie en sociaal juridische diensten

5.741

-

5.741N

Hagenaars die steun nodig hebben op maatschappelijk en/of sociaal-juridisch vlak kunnen een beroep doen op het algemeen maatschappelijk werk en de sociaal raadslieden. De raadslieden zijn te vinden in de stadsdeelkantoren en helpen burgers bij de beantwoording van vragen op sociaal-juridisch vlak. Het algemeen maatschappelijk werk is te vinden in de Servicepunten XL. Het algemeen maatschappelijk werkt neemt deel aan de Sociale Wijkzorgteams, Jeugdteams en Veilig Verder teams. Onder de werkzaamheden van het algemeen maatschappelijk werk vallen ook de aanpak van geweld in afhankelijkheidsrelaties en de uitvoering van de Wet meldcode, die professionals verplicht een meldcode te gebruiken bij vermoedens van geweld in huiselijke kring.

Sociale wijkteams (Decentralisatie WMO) en TUO

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Coördineren van de ondersteuning in het sociaal domein aan kwetsbare volwassenen

3.139

-

3.139N

Kwetsbare burgers kenmerken zich door multiproblematiek, het ontbreken van vaardigheden om problemen zelfstandig op te lossen en/of het vermijden van zorg. Om deze groep kwetsbare burgers te ondersteunen zet de gemeente sociale wijkzorgteams (SWT’s) in rondom zorg en welzijn. De teams zijn samengesteld uit specialisten die in dienst blijven van de eigen organisatie. De ondersteuning vanuit deze SWT’s is in de vorm van casusregie. De SWT’s zijn in meerdere opzichten nog in ontwikkeling: de werkwijze, de samenwerkingsverbanden, de relatie met de beoordeling van de aanvraag tot ondersteuning en de professionalisering van de leden van de SWT’s. In Den Haag zijn 24 SWT’s verspreid over de stad operationeel.

Vervoer ouderen en gehandicapten

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Hulpmiddelen vervoer ouderen en gehandicapten

Aanbieden van vervoersvoorzieningen

14.688

-

14.688N

Vervoer taxibus

8.819

-

8.819N

De gemeente ondersteunt oudere Hagenaars en Hagenaars met een beperking bij het vervoer, met de taxibus, scootmobielen en rolstoelen. In het kader van de doorontwikkeling van de Wmo kennen we niet alleen individueel scootmobielen toe, maar experimenteren we ook met scootmobielpools.

Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Het verstrekken van individuele woonvoorzieningen

10.020

-

10.020N

Gehandicapten en ouderen met een beperking kunnen ondersteuning krijgen bij aanpassingen in de woning, om zo langer thuis te kunnen blijven wonen.. Het gaat hier om bijvoorbeeld trapliften, het verwijderen van drempels en aanpassingen van badkamers en keukens. Gelet op de toenemende vergrijzing en het landelijke beleid – dat er ook op is gericht dat mensen zo lang mogelijk thuis blijven wonen – verwachten we de komende jaren een stijging in de vraag naar woningaanpassingen.
Naast de traditionele woonvoorzieningen voor ouderen en gehandicapten kijken we met de pilot ‘Smarthomes, vitaal, inclusief en verzorgd wonen’ of en hoe domotica en e-health een bijdrage kunnen leveren aan langer zelfstandig thuis wonen.

Huishoudelijke hulp

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Ondersteunen bij het voeren van een zelfstandig huishouden

43.627

2.200

41.427N

Mensen met functionele (ouderdoms-) beperkingen kunnen langer zelfstandig thuis blijven wonen met hulp bij het huishouden. We willen deze zorg laagdrempelig en in aansluiting op andere ondersteuningsvoorzieningen organiseren. Burgers met een indicatie voor hulp bij het huishouden kunnen zelf een aanbieder kiezen.
Sinds 2015 heeft de gemeente te maken met een landelijke korting op de financiële middelen voor de hulp bij huishouden. De gemeente Den Haag heeft deze bezuiniging verzacht met extra middelen uit het huidige coalitieakkoord. Deze middelen zijn deels structureel en deels incidenteel tot en met 2018.
De contracten voor de hulp bij het huishouden met de huidige aanbieders lopen af per 2017. Daarna is er ruimte voor (door)ontwikkeling. Dit doen we in samenhang met de maatwerkvoorziening ondersteuning.

Maatwerkvoorziening ondersteuning (MvO)

Wat gaat het kosten (€ 1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Ondersteuning 3D

28.486

28.486N

De maatwerkvoorziening ondersteuning (MvO) is gericht op het handhaven of verbeteren van de zelfredzaamheid van volwassenen met psychiatrische en/of verslavingsproblemen, een (lichamelijke/verstandelijke) beperking of een somatische/psychogeriatrische aandoening. Het doel is dat mensen zo lang en goed mogelijk zelfstandig thuis kunnen wonen en optimaal kunnen participeren in de maatschappij.
Het Rijk kort in de jaren 2015-2020 op de middelen voor de Wmo nieuwe taken, voornamelijk voor het onderdeel Maatwerkvoorziening Ondersteuning.
Per 2017 lopen de contracten voor de MvO (en hulp bij het huishouden) met de huidige aanbieders af en is er ruimte voor (door)ontwikkeling. We willen deze doorontwikkeling van MvO en hulp bij het huishouden in samenhang aanpakken. De gemeente heeft daarom besloten om deze twee voorzieningen vanaf 2017 op te nemen in één overeenkomst.
Permanente innovatie is het uitgangspunt om aan de behoefte van de burger te kunnen blijven voldoen én tegelijk de kosten ervan beheersbaar te houden. We willen het aanbod verbeteren mede op basis van de ervaringen van de eerste twee jaar MvO. Zo zal bij maatwerkarrangementen voortaan het resultaat centraal staan. Het gaat niet langer om het compenseren van een beperking, maar om het resultaat dat de burger met de ondersteuning wil bereiken. Een betere tariefstructuur stimuleert dat aanbieders hun klanten maatwerk bieden. Ten slotte bevorderen deze aanpassingen ook de beoogde substitutie van de individuele begeleiding naar groepsbegeleiding en van zware naar lichte vormen van ondersteuning.
De gemeente geeft de aanbieders veel ruimte in de wijze waarop zij de ondersteuning vormgeven. In ruil verwachten we dat de aanbieders hun resultaten behalen en tegelijk investeren in innovatie van de ondersteuning. Meerjarige contracten geven hun hiervoor de juiste prikkel.

Persoonsgebonden budgetten (PGB) Wmo

Wat gaat het kosten ( € 1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Ondersteuning om iedereen zo veel mogelijk een zelfstandig bestaan te laten leiden

14.432

-

14.432N

Via een persoonsgebonden budget (PGB) kan de cliënt zelf ondersteuning op maat inkopen, zoals hulp bij het huishouden, beschermd wonen en de maatwerkvoorziening ondersteuning. Het Rijk heeft besloten het PGB aan te passen. In het nieuwe systeem stort de gemeente het budget op een rekening van de Sociale Verzekeringsbank (SVB), de SVB betaalt vervolgens op aangeven van de klant de zorgverlener. Als opdrachtgever van de SVB betaalt de gemeente servicekosten aan de SVB.

Participatie ouderen en mensen met een beperking

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Participatie van ouderen bevorderen door onder andere sociale culturele activiteiten ontmoeting en belangenorganisaties

7.456

-

7.456N

We bevorderen de participatie van Haagse ouderen en mensen met een beperking op meerdere manieren. Organisaties krijgen subsidie voor activiteiten voor het bevorderen van zelfredzaamheid en de deelname aan de samenleving van mensen met een beperking.
In elk stadsdeel zorgen wij voor toegankelijke voorzieningen waar ouderen worden geholpen gezond, vitaal en betrokken te blijven. Wij continueren en vernieuwen deze voorzieningen samen met onze partners in de stad. Ook bieden wij inzicht in de mogelijkheden voor informatie en ondersteuning. In elk stadsdeel zorgen we voor ondersteuning voor kwetsbare ouderen, dementerenden en hun mantelzorgers.
In ons beleid houden we rekening met mensen met een beperking. Zo hebben we tientallen publieke gebouwen toegankelijk gemaakt voor mensen met een beperking, en via betonnen paden ook de Haagse stranden.
De nota “Sterk zijn Hagenaars met een beperking” 2016-2019 (RIS 294386) neemt een aantal specifieke standaardregels van het VN-verdrag (Agenda 22) als vertrekpunt voor het Haags beleid voor mensen met een beperking. Ook houden we specifiek rekening met mensen met een beperking van niet-westerse komaf en met personen met een lichte verstandelijke beperking. Het gaat hier om thema’s zoals werkgelegenheid, bevorderen van bewustwording, toegankelijkheid en belangenbehartiging. We hebben extra geld uitgetrokken voor de uitvoering van (innovatieve) vormen van toegankelijkheid.

Mantelzorg

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Vergroten van beschikbaarheid en bereikbaarheid van respijtzorg

7.071

-

7.071N

  • meer erkenning en waardering voor de Haagse mantelzorgers;
  • beter signaleren van overbelaste mantelzorgers;
  • beter ondersteunen van overbelaste mantelzorgers door het ondersteuningsaanbod beter toegankelijk te maken.

Beschermd wonen

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Een vorm van wonen aanbieden vanwege psychiatrische problematiek

79.505

-

79.505N

Den Haag is als centrumgemeente verantwoordelijk voor het beleid, de toegang, het toezicht en de uitvoering van ‘Beschermd Wonen’ in de gemeenten Den Haag, Rijswijk, Zoetermeer, Wassenaar en Leidschendam-Voorburg. Dit gaat om begeleiding/ondersteuning en (tijdelijk) verblijf voor personen met een psychische aandoening. In 2016 hebben 1.615 personen in de centrumregio Den Haag een indicatie voor Beschermd Wonen. Het merendeel (88%) van de cliënten krijgt de Zorg-in-Natura (ZiN), waarvan 24% ondersteuning ‘thuis’ ontvangt. De resterende 12% koopt de zorg zelf in met een persoonsgebonden budget (PGB).
In 2017 blijft continuïteit van zorg en ondersteuning uitgangspunt. Tegelijkertijd werken we aan het toekomstbeeld beschermd wonen. Dat wordt op dit moment voorbereid door de landelijke commissie Dannenberg. Daarbij gaat het om een transformatie van beschermd wonen binnen de zorg naar het beschermen van kwetsbare burgers midden in de samenleving. Daarvoor zijn uiteenlopende woonvarianten nodig waar de mensen om wie het gaat flexibele ondersteuning kunnen krijgen, gericht op een zingevend bestaan.
In het najaar van 2016 verschijnt een visie, waarin op basis van een uitgebreide inventarisatie staat aangegeven welke kant de gemeenten in de regio op willen en wat daarvoor nodig is. Dit (regionale) beleidsplan Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang leggen we eind 2017 voor aan de raad.

Opvang

Huiselijk geweld

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Het zo vroeg mogelijk aanpakken van huiselijk geweld

13.497

548

12.949N

De basis voor de aanpak van huiselijk geweld is de visie die in 2013 is ontwikkeld op initiatief van de G4. Daarnaast heeft Den Haag met de regiogemeenten van Haaglanden de Regiovisie aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling “Een Veilig Thuis” 2015-2018 opgesteld. Vanaf 2017 zetten we in ieder geval in op de volgende onderdelen:

  • Versterken van de positie van Veilig Thuis Haaglanden in de keten huiselijk geweld en kindermishandeling, als centraal advies- en meldpunt; adequaat aanpakken van plegers,  strafrechtelijk maar ook bestuursrechtelijk, zoals door het tijdelijke huisverbod;
  • Versterken van de aanpak van huiselijk geweld in de Veilig Verder Teams in de regio, de ontwikkeling van “MDA++” (een multidisciplinaire, intersectorale en specialistische aanpak) en de aansluiting van de hulpverlening na een huisverbod;
  • Ontwikkelen naar meer ambulante hulpverlening in het kader van een vernieuwd stelsel voor de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Dit betekent dat hulpverlening zoveel mogelijk in de thuissituatie plaatsvindt, tenzij dit niet mogelijk is vanwege de veiligheid;
  • Implementatie van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling;
  • Verbeteren en voortzetten van de aanpak van ouderenmishandeling, met aandacht voor financiële uitbuiting en ontspoorde mantelzorg.

Prostitutiebeleid/opvang slachtoffers mensenhandel
De doelstellingen van het Haagse prostitutiebeleid zijn onder andere goede medische zorg, preventie van seksueel overdraagbare aandoeningen, tegengaan van prostitutie onder dwang en opvang van slachtoffers van mensenhandel. Belangrijke pijlers hierbij zijn veldwerk, het contact leggen met de doelgroep, informatievoorziening, zorg en de versterking van de positie van de doelgroep. Dit gebeurt onder andere door Spot 46, het informatie- en dienstencentrum van SHOP (Stichting Hulpverlening Opvang Prostituees). Spot 46 verwacht in 2017 1.000 bezoekers.
Het ministerie van Veiligheid en Justitie honoreerde een gezamenlijke subsidieaanvraag voor een extra impuls in het kader van de Regeling Uitstapprogramma’s Prostituees II van de gemeente Den Haag, SHOP en stichting De Haven. Deze programma’s zijn bedoeld om prostituees die vrijwillig uit de prostitutie willen stappen blijvend aan ander werk of dagbesteding te helpen. Naar verwachting bereiken we in de periode 2014-2017 120 deelnemers met deze uitstapprogramma’s. Samen met de uitvoeringspartners in elf andere regio's zorgen SHOP en Stichting De Haven voor een landelijk dekkend netwerk waardoor deze programma's beschikbaar zijn voor alle prostituees in Nederland.

Thuislozenzorg en Verslavingszorg (maatschappelijke opvang)

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Thuislozenzorg

Zelfredzaamheid maximaliseren, re-integratie in de samenleving en verbeteren van gezondheid van de MO-OGGZ-doelgroep

19.913

0

19.913N

Verslavingszorg

Probleemgebruik van verslavende middelen snel signaleren en aanpakken

7.871

1.230

6.641N

Doel van de maatschappelijke opvang is dat cliënten afkicken als dat aan de orde is, dat hun situatie stabiliseert en dat ze indien mogelijk zelfredzaam worden op meerdere levensgebieden (inkomen/ schulden, huisvesting, zorgvraag, dagbesteding). Mensen kunnen terecht in instellingen maatschappelijke opvang (nachtopvang en 24-uurs verblijf voor doorstroom) en worden begeleid naar zelfstandig wonen of naar beschermd wonen. We ontwikkelen Housing First door, als vernieuwend onderdeel van DHOD-voorzieningen (Den Haag Onder Dak); daarbij kijken we vooral naar de uitstroom en het activeren en opbouwen van het sociaal netwerk.
Vertrouwen op de Haagse kracht betekent ook vertrouwen op de professionaliteit en kwaliteit van de instellingen. Dit zal tot uitdrukking komen in de rolverdeling tussen de gemeente en de instellingen.
Per 2015 is de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor preventieve en openbare GGZ en verslavings-zorg uitgebreid met ‘beschermd wonen’(zie boven) en extramurale begeleiding van mensen met psychia-trische en/of verslavingsproblemen. Speerpunt de komende jaren is het ondersteunen van beschermd of begeleid wonen midden in de samenleving. Ondersteuning, behandeling en bescherming zetten we zoveel mogelijk thuis in. Daarmee is ook aandacht nodig voor vergroten van begrip voor de situatie van mensen met psychiatrische en/of verslavingsproblemen.
We scherpen ons beleid aan door onafhankelijke cliëntondersteuning, cliëntparticipatie en initiatieven van cliënten zelf (bijvoorbeeld groepswonen). Ook toetsen we meer of de ondersteuning aansluit bij de vraag. In 2017 willen we het eerder genoemde advies van de commissie Dannenberg concretiseren in een regionale aanpak ‘Opvang en Beschermd Wonen’. Dat omvat zowel cliënten Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen als verslavingszorg en Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ).
Vanuit het programma OGGZ werkt GGD Haaglanden voor de kwetsbare mens in stad en regio. OGGZ omvat preventieve zorg voor de gehele bevolking, preventieve zorg voor risicogroepen en zorg voor kwetsbare personen die zelf geen hulp zoeken zoals dak- en thuislozen en mensen die de zorg mijden. . Ook richt de OGGZ zich op verwarde personen en het uitwerken van een adequaat preventiemodel.

De Beleidsnota 2016-2018 ‘Samen en met eigen kracht’ bevat de inzet voor de komende periode. Dat omvat actiepunten op het gebied van OGGZ en Verslavingszorg (VZ). Er zijn raakvlakken met beschermd wonen en thuislozenzorg. Concreet gaat het om uitgewerkte acties rond:

  • versterking van de signalering van GGZ/VZ problematiek en naar buiten gericht werken;
  • versnellen van de doorstroom en een ruimer passend aanbod van opvang;
  • sneller toewijzen van passende ondersteuning in Den Haag en regio voor bevorderen zelfredzaamheid en voorkomen dakloosheid;
  • inzet op een gevarieerd en passend aanbod van financiële dienstverlening waarbij zorginstellingen en gemeenten samenwerken;
  • onderzoek naar inhoud (aanbod, openingstijden, toegang, spreiding), positionering en financiering van specifiek aanbod dagbesteding, inloopfunctie GGZ en dagloonprojecten en relatie met de MWA;
  • inzet op nauwere samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars bij mensen met GGZ- en/of VZ-problematiek:

Volksgezondheid

Ambulancezorg

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Het verzorgen van ambulancevervoer

11.926

11.926

0

Den Haag heeft een publieke ambulancedienst van de GGD. De drie aanbieders van ambulancevervoer in de regio Haaglanden (GGD Haaglanden, Witte Kruis en Ambulancezorg Zoetermeer) werken samen in de vorm van een coöperatie, de Regionale Ambulance Voorziening (RAV) Haaglanden.
De Tijdelijke Wet Ambulance Zorg is verlengd tot 1 januari 2020. Dit biedt meer tijd om de wet te laten aansluiten bij de ontwikkelingen van de landelijke meldkamer en de ketenzorg.
De maximale aanrijtijd bij spoedvervoer (15 minuten) mag met maximaal 5% worden overschreden. Op dit moment halen we de normtijd niet, onder andere door de aanhoudende groei van het aantal ritten (in 2015 en 2016 met gemiddeld 7% binnen regio Haaglanden). Deze volumegroei doet zich voor in meerdere regio’s. Op landelijk niveau vindt onderzoek hiernaar plaats.
In 2015 startte op initiatief van de RAV een onderzoek met als doel de prestaties in Haaglanden te verbeteren. In combinatie met de RIVM richtlijnen uit 2016 voor de minimaal vereiste paraatheid leidde dit onderzoek tot het besluit van het bestuur van de RAV om de paraatheid in 2016 en 2017 te verhogen. In totaal moeten er 41,9 extra ALS- diensten worden geleverd. Ten opzichte van 2015 is de paraatheid in 2016 verhoogd met 9,7%. Een deel hiervan (22,5 ambulancedienstdiensten) wordt ingevuld door werk te verschuiven; laag complex vervoer van de van zorgambulancediensten worden voortaan vervuld door de reguliere ambulancezorg. Deze uitbreiding van de reguliere ambulancezorg wordt verdeeld onder de deelnemers van de RAV. Voor de GGD betekent dit totaal 10 extra diensten van 8 uur per week. In maart 2017 is deze operatie afgerond. In de eerste helft van 2016 is al een lichte verbetering van de prestaties zichtbaar.
Daarnaast startte er een pilot in een beperkt gebied in de regio om te zien of de tijd tussen de melding en de inzet van een ambulance kan worden verkort. Hiervoor ontwikkelde de RAV de “Dynamische Inzet Ambulance” (DIA). Dit betekent dat tijdens het gesprek van de centrale met de melder meteen een ambulance de weg op wordt gestuurd. Dit model is inmiddels ingevoerd in de hele regio. Daarnaast kijken we in 2016 en 2017 hoe we ambulances vanuit een rijdende situatie naar incidenten kunnen sturen. Dat verkort de opstaptijd.
De begroting van GGD Ambulancezorg gaat ervan uit dat kostendekkend wordt gewerkt binnen het budget dat de zorgverzekeraars beschikbaar stellen. Jaarlijks vindt met de zorgverzekeraar overleg plaats over de hoogte van het budget. Een prominente plek op de agenda in 2017 hebben de posten die de kosten van het ambulancevervoer verhogen, zoals de eerder genoemde groei van het aantal ritten, extra kosten van opleiding voor nieuwe medewerkers (in verband met uitbreiding paraatheid) en doorbetaling van onregelmatigheidstoeslag tijdens vakantieverlof (afgesproken in de nieuwe cao ). De NZa (Neder-landse Zorg Autoriteit) stelde eerder dit jaar dat de zorgverzekeraars hun verantwoordelijkheid hierin moeten nemen.

Openbare gezondheidszorg

Wat gaat het kosten (€1000)

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Het bevorderen en beschermen van de gezondheid van alle Hagenaars

24.744

11.296

13.448N

Centraal in de nota volksgezondheid “De gezonde kracht van Den Haag” (RIS 284021) staan het stimuleren van gezond leven en het versterken van participatie van mensen met verhoogd risico op maatschappelijke uitval. We gaan daarbij uit van het concept van de positieve gezondheid; centraal hierbij staan het eigen functioneren, zelfregie en veerkracht.
In ons volksgezondheidsbeleid onderscheiden we vier levensfasen: gezonde start, gezond op school, gezond blijven en gezond ouder worden. Het beleid zet in op risicogroepen voor onder andere depressie, overgewicht, seksueel onveilig gedrag, gebruik van genotmiddelen en een gezonde leefom-geving. Hier valt de meeste gezondheidswinst te halen.
De doelstellingen van het Haagse volksgezondheidsbeleid sluiten aan bij de landelijke prioriteiten. Ze staan in nauwe relatie met doelen en acties vanuit beleidsterreinen die zich richten op de maatschappe-lijke ondersteuning van ouderen, mantelzorgers, jeugd, mensen met ggz- en verslavingsproblemen en gehandicapten.
In de nota volksgezondheid staat dat we doorgaan met een aantal succesvolle activiteiten zoals onder andere de Haagse Aanpak Gezond Gewicht, Gezonde school en genotmiddelen en Happylessen (ter bevordering van mentale veerkracht en voorkoming van depressie). Tijdens festivals geven jongeren voorlichting aan andere jongeren over geen of verantwoord gebruik van genotmiddelen. Het thema Gezonde seksualiteit staat centraal in de Week van de Liefde en Week van de Lentekriebels. Gezond wonen stimuleren we door middel van adviezen en een interactieve website van de GGD over dit onderwerp. Nieuwe innovatieve projecten uit de nota zijn onder andere Meeleefgezinnen en Pluhz. Het draait hier om gezondheidscoaching via internet, 24 uur per dag en 7 dagen per week.
De taken van de publieke gezondheid vallen binnen de gemeenschappelijke regeling GGD Haaglanden. Hierin participeert de gemeente Den Haag met de acht andere gemeenten in de voormalige regio Haaglanden. Het Algemeen Bestuur GGD Haaglanden heeft het regionale jaarprogramma en de begroting 2017 vastgesteld en goedgekeurd.
Belangrijke thema’s zijn: voeding en bewegen (Haagse Aanpak Gezond Gewicht), het tegengaan van misbruik van genotmiddelen (alcohol, tabak en drugs), preventieve gezondheidszorg voor ouderen, bevorderen van gezondheidsvaardigheden, perinatale gezondheid, mondgezondheid, seksualiteit, het voorkomen en bestrijden van geweld in afhankelijkheidsrelaties, bestrijding mensenhandel en opvoeding.
Epidemiologisch onderzoek naar de gezondheid van Hagenaars biedt bouwstenen voor monitorsyste-men, evaluatie van gezondheidsprojecten voorstellen om de gezondheid te verbeteren. In 2017 komen de resultaten van de landelijke gezondheidsenquête beschikbaar.
De GGD is ook verantwoordelijk voor de bestrijding van infectieziekten. Daarbij gaat het niet alleen om de patiënt, maar ook om zijn directe omgeving. Bij meldingsplichtige infectieziekten doet de GGD bron- en contactonderzoek. Verder inspecteert de GGD op infectieziektes en hygiëne (technische hygiënezorg) en verzorgt zij reizigersvaccinaties en (indien noodzakelijk) grootschalige vaccinatie-campagnes.
Voor de regio Zuid-Holland Noord, waaronder Den Haag valt, voert GGD Haaglanden de tbc-bestrijding uit. Verder coördineert de GGD de Aanvullende voorzieningen Seksuele Gezondheid en zal het plan ten aanzien van seksualiteit en preventie van seksueel overdraagbare aandoeningen worden uitgevoerd. Daarnaast geeft GGD Haaglanden uitvoering aan de medische milieukunde voor een gezonde leefomgeving voor inwoners van de regio Haaglanden. De taken die hierbij horen zijn het signaleren van ongewenste situaties, het initiëren van onderzoek, het geven van voorlichting, het in samenwerking met de GHOR adviseren over gezondheidsaspecten bij grootschalige evenementen en het behandelen van vragen en meldingen van inwoners en instellingen over gezondheid en milieu. Daarnaast adviseert de GGD over gemeentelijk beleid, ruimtelijke plannen en risicocommunicatie (bijvoorbeeld bij incidenten).

Overige activiteiten

Wat gaat het kosten (€1000)

Activiteit

Wat gaan we daarvoor doen?

Lasten

Baten

Saldo

Eigen bijdragen Wmo (Decentralisatie Wmo)

Eigen bijdrage Wmo

-

10.139

10.139V

Ruimtebiedende wijkcentra (CVDH)

Het optimaal inzetten van het gemeentelijk vastgoed

5.015

6.137

1.123V

Eigen bijdragen beschermd wonen

Eigen bijdrage Beschermd wonen

-

3.559

3.559V

Ambulancevervoer (CVDH)

Beheer vastgoed ambulancevervoer

209

209N

Zorgaccommodaties (CVDH)

Beheer vastgoed zorgaccommodaties

1.436

1.292

144N

Interne/ externe leveringen (OCW)

Interne/externe leveringen

200

200

-

Wat gaat het kosten in 2017?

Zorg en welzijn

Realisatie

Begroting

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Lasten

355.618

350.262

331.661

331.487

324.607

324.840

Baten

45.161

49.672

44.968

42.346

41.500

41.500

Saldo

310.457

300.590

286.693

289.141

283.107

283.340

Saldo incidentele baten en lasten

2.091

-917

350

4.050

-

-

Structureel saldo programma

308.366

301.507

286.343

285.091

283.107

283.340

De lasten van programma Zorg en Welzijn nemen jaarlijks geleidelijk af door de afname van het Wmo-budget. In het coalitieakkoord ‘vertrouwen op Haagse Kracht 2014-2018’ is daarnaast tot en met 2018 incidenteel geïnvesteerd in onder andere hulp bij huishouden en mantelzorg. De baten blijven in komende jaren nagenoeg gelijk. De lasten van het onderdeel Buurthuis van de Toekomst zijn in 2016 gedaald van ongeveer € 27 mln. naar € 9 mln. Het verschil is vanaf 2016 overgedragen aan programma 19 Stadsdelen en Wijkaanpak.

Financiële overzichten

Doorkijk programma per kosten- en batensoort in 2017

In het programma Zorg en Welzijn wordt het grootste deel van de middelen (79%) verstrekt in de vorm van voorzieningen in natura. De grootste producten waarvoor deze voorzieningen worden verstrekt zijn beschermd wonen. Een groot deel (ca € 70 mln.) heeft betrekking op beschermd wonen. Daarnaast bestaat 13% van de lasten uit apparaatskosten. Hierbij moet gedacht worden aan sociaal wijkzorgteams, het indiceren van het recht op wmo voorzieningen, de activiteiten van de GGD, maar ook inkoop, contractmanagement, etc. Verder bestaan de baten voor 27% uit declarabele ritten van de Ambulancedienst aan de NZA. Voor 23% gaat het om de (wettelijk verplichte) eigen bijdragen voor WMO voorzieningen. Naast eigen bijdrage leveren ook huren een bijdrage van 16% van het programma.

Doorkijk programma per activiteit in 2017

Het grootste deel van de programmalasten betreft de kosten voor beschermd wonen (23%) en huishoudelijke hulp (13%). De baten bestaan voor ca 75% uit Ambulancezorg, Openbare gezondheidszorg en Eigen bijdrage WMO.

Verloop financiële overzichten

(bedragen x 1000,-)

Lasten (incl. reserves)

2016

2017

2018

2019

2020

Lasten Gedrukte begroting 2016-2019

352.165

348.073

348.586

341.674

341.674

Reeds goedgekeurde mutaties

-

-

-

-

-

Subtotaal

352.165

348.073

348.586

341.674

341.674

Autonome ontwikkelingen (voorjaarsnota)

-

-

-

-

-

Autonome ontwikkelingen (overig)

-

-

-

-

-

Maatregelen, knelpunten en eerdere afspraken

-

282

279

276

272

Neutrale mutaties in/tussen programma’s

-1.903

-16.694

-17.378

-17.343

-17.106

Lasten Ontwerpbegroting 2017-2020

350.262

331.661

331.487

324.607

324.840

(bedragen x 1000,-)

Baten (incl. reserves)

2016

2017

2018

2019

2020

Baten Gedrukte begroting 2016-2019

45.931

45.364

42.989

42.122

42.122

Reeds goedgekeurde mutaties

-

-

-

-

-

Subtotaal

45.931

45.364

42.989

42.122

42.122

Autonome ontwikkelingen (voorjaarsnota)

-

-

-

-

-

Autonome ontwikkelingen (overig)

-

-

-

-

-

Maatregelen, knelpunten en eerdere afspraken

4.607

-

-

-

-

Neutrale mutaties in/tussen programma’s

-866

-396

-643

-622

-622

Baten Ontwerpbegroting 2017-2020

49.672

44.968

42.346

41.500

41.500

Reserves 2017

Beginsaldo

Dotaties

Onttrekkingen

Eindsaldo

Dienstcompensatiereserve OCW

613

-

200

413

Egalisatiereserve Exploitatie rendabele panden OCW

33

-

-

33

Egalisatiereserve Individuele voorzieningen WMO

3.300

-

2.200

1.100

3.946

-

2.400

1.546

Voorzieningen 2017

Beginsaldo

Dotaties

Bestedingen

Eindsaldo

Schenking Bevolkingsonderzoek

91

-

91

-

Voorziening niet-actieven

29

-

-

29

Voorziening aanloop-en frictiekosten GGD Haaglanden

49

-

49

-

MOP Zorgaccomodaties

112

291

97

306

MOP Gebouwen ambulancedienst (CVDH)

358

52

25

385

5.366

2.449

934

6.881

Investeringen 2017

Bruto-
investering

Bijdragen
derden

Bijdragen
voorzieningen

Gemeentelijk
aandeel

Ruimtebiedende wijkcentra

450

-

-

450

Ambulancevervoer

550

-

-

550

1.000

-

-

1.000

Toelichting investeringen
De investering bij de ambulancedienst betreft de vervanging van 19 defibrillatoren die zijn aangeschaft in 2010. Het geld hiervoor komt uit de middelen die door de Nederlands Zorg Autoriteit (NZA) beschikbaar worden gesteld voor het ambulancevervoer.

Producten

Woonvoorzieningen ouderen en gehandicapten

Het verstrekken van individuele woonvoorzieningen.

  • Lasten € 10.020
  • Baten € 0
  • Saldo € 10.020

Hulpmiddelen Vervoer Ouderen en Gehandicapten

Aanbieden van vervoersvoorzieningen.

  • Lasten € 14.688
  • Baten € 0
  • Saldo € 14.688

Huishoudelijke hulp

Ondersteunen bij het voeren van een zelfstandig huishouden.

  • Lasten € 43.627
  • Baten € 2.200
  • Saldo € 41.427

Vervoer Taxibus

Aanbieden van vervoersvoorzieningen.

  • Lasten € 8.819
  • Baten € 0
  • Saldo € 8.819

Wet Maatschappelijke Ondersteuning 3DI

Ondersteuning zodat Hagenaars zo lang en goed mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en optimaal participeren.

  • Lasten € 0
  • Baten € 0
  • Saldo € 0

Ondersteuning 3D (Decentralisatie WMO)

Ondersteuning zodat Hagenaars zo lang en goed mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en optimaal participeren (decentralisatie WMO)

  • Lasten € 28.486
  • Baten € 0
  • Saldo € 28.486

Ondersteuning 3D (Decentralisatie WMO) - TUO

Ondersteuning zodat Hagenaars zo lang en goed mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en optimaal participeren (decentralisatie WMO).

  • Lasten € 0
  • Baten € 0
  • Saldo € 0

Huiselijk geweld

Het zo vroeg mogelijk aanpakken van huiselijk geweld.

  • Lasten € 13.477
  • Baten € 548
  • Saldo € 12.929

Thuislozenzorg

Zelfredzaamheid maximaliseren, re‑integratie in de samenleving en verbeteren van gezondheid van de MO‑OGGZ-doelgroep.

  • Lasten € 19.837
  • Baten € 0
  • Saldo € 19.837

Beschermd wonen

Een vorm van wonen aanbieden vanwege pyschiatrische problematiek.

  • Lasten € 1.049
  • Baten € 0
  • Saldo € 1.049

Verslavingszorg

Probleemgebruik van verslavende middelen snel signaleren en aanpakken.

  • Lasten € 7.871
  • Baten € 1.230
  • Saldo € 6.641

Zorgaccomodaties (CVDH)

Het optimaal inzetten van het gemeentelijk vastgoed.

  • Lasten € 1.436
  • Baten € 1.292
  • Saldo € 144

Huiselijk geweld (Decentralisatie WMO)

Het zo vroeg mogelijk aanpakken van huiselijk geweld (decentralisatie WMO).

  • Lasten € 20
  • Baten € 0
  • Saldo € 20

Thuislozenzorg (Decentralisatie WMO)

Zelfredzaamheid maximaliseren, re‑integratie in de samenleving en verbeteren van gezondheid van de MO‑OGGZ-doelgroep (decentralisatie WMO).

  • Lasten € 76
  • Baten € 0
  • Saldo € 76

Beschermd wonen (Decentralisatie WMO)

Een vorm van wonen aanbieden vanwege pyschiatrische problematiek (decentralisatie WMO).

  • Lasten € 78.456
  • Baten € 0
  • Saldo € 78.456

Eigen bijdragen WMO (Decentralisatie WMO)

Eigen bijdrage WMO.

  • Lasten € 0
  • Baten € 10.139
  • Saldo € -10.139

Eigen bijdragen beschermd wonen

Eigen bijdrage beschermd wonen.

  • Lasten € -3.559
  • Baten € 0
  • Saldo € -3.559

Vrijwilligerswerk

Participatie door vrijwilligerswerk en maatschappelijke activering.

  • Lasten € 2.596
  • Baten € 0
  • Saldo € 2.596

Expertise welzijn

Stimuleren en ondersteunen vrijwilligerswerk.

  • Lasten € 2.296
  • Baten € 0
  • Saldo € 2.296

Participatie ouderen en gehandicapten

Participatie van ouderen en gehandicapten bevorderen door onder andere sociaal culturele activiteiten ontmoeting en belangenorganisaties.

  • Lasten € 7.456
  • Baten € 0
  • Saldo € 7.456

Mantelzorg

Vergroten van beschikbaarheid en bereikbaarheid van respijtzorg.

  • Lasten € 4.052
  • Baten € 0
  • Saldo € 4.052

Buurthuis van de Toekomst

Het bevorderen van de sociale samenhang en toegangkelijkheid van diensten en ruimten.

  • Lasten € 7.688
  • Baten € 0
  • Saldo € 7.688

Emancipatie

Bevorderen zelfredzaamheid, zelfstandigheid en maatschappelijke participatie.

  • Lasten € 1.135
  • Baten € 0
  • Saldo € 1.135

Maatschappelijke dienstverlening

Ondersteuning van mensen met complexe problemen.

  • Lasten € 8.284
  • Baten € 0
  • Saldo € 8.284

Ruimtebiedende wijkcentra (CVDH)

Het optimaal inzetten van het gemeentelijk vastgoed.

  • Lasten € 5.015
  • Baten € 6.137
  • Saldo € -1.123

Mantelzorg (Decentralisatie WMO)

Vergroten van beschikbaarheid en bereikbaarheid van respijtzorg (decentralisatie WMO).

  • Lasten € 3.019
  • Baten € 0
  • Saldo € 3.019

Buurthuis van de toekomst (Decentralisatie WMO)

Het bevorderen van de sociale samenhang en toegangkelijkheid van diensten en ruimten (decentralisatie WMO).

  • Lasten € 5.427
  • Baten € 0
  • Saldo € 5.427

Advies, informatie en sociaal juridische diensten

Ondersteuning en advisering van mensen bij wet- en regelgeving en sociaal juridische diensten. Ondersteuning multiprobleem -gezinnen.

  • Lasten € 5.741
  • Baten € 0
  • Saldo € 5.741

Sociale wijkteams (Decentralisatie WMO)

Coördineren van de ondersteuning in het sociaal domein aan kwetsbare volwassenen in sociale wijkteams.

  • Lasten € 2.211
  • Baten € 0
  • Saldo € 2.211

Sociale Wijkteams (Decentralisatie WMO) - TUO

Coördineren van de ondersteuning in het sociaal domein aan kwetsbare volwassenen in sociale wijkteams.

  • Lasten € 928
  • Baten € 0
  • Saldo € 928

Persoonsgebonden budgetten WMO

Ondersteuning om iedereen zoveel mogelijk een zelfstandig bestaan te laten leiden.

  • Lasten € 5.112
  • Baten € 0
  • Saldo € 5.112

Persoonsgebonden budgetten WMO (Decentralisatie WMO)

Ondersteuning om iedereen zoveel mogelijk een zelfstandig bestaan te laten leiden (decentralisatie WMO).

  • Lasten € 9.320
  • Baten € 0
  • Saldo € 9.320

Ambulancezorg

Het verzorgen van ambulancevervoer.

  • Lasten € 11.926
  • Baten € 11.926
  • Saldo € 0

Ambulancevervoer (CVDH)

Het optimaal inzetten van het gemeentelijk vastgoed.

  • Lasten € 209
  • Baten € 0
  • Saldo € 209

Openbare gezondheidszorg

Het bevorderen en beschermen van de gezondheid van alle Hagenaars.

  • Lasten € 24.744
  • Baten € 11.296
  • Saldo € 13.448

Interne/ externe leveringen (OCW)

Interne/externe leveringen.

  • Lasten € 200
  • Baten € 200
  • Saldo € 0